De samenhang der dingen
In onze steeds complexere wereld, welke door de tijd heen complexer gemaakt is en wordt, waarin specialisatie en fragmentatie vaak de boventoon voeren is het holistisch denken steeds verder naar de achtergrond geschoven.
Inmiddels wint het holistisch denken wel weer steeds meer aan terrein, omdat het ook steeds duidelijker wordt dat fragmentatie en afgescheidenheid eigenlijk helemaal niet bestaan.
Holistische denkwijze
Het hele bestaan van de mens, de wereld, het heelal, de natuur is in samenhang met elkaar, het ene komt uit het andere voort, niets bestaat afzonderlijk en op zichzelf. Waardoor het zover gekomen is, dat de samenhang uit het oog verloren is, zijn vele bomen op te zetten. Dat het tot gevolg heeft gehad dat de holistische denkwijze als zweverig gezever is weggezet dat is wel helder. Dat lichaam, ziel en geest als het ware één entiteit is, in verbinding met de kosmos, met alles wat is, in samenhang en relatie is, dat is vaak volledig uit het oog verloren, buiten het individuele bewustzijn geplaatst. Dat de wereld, het leven, de kosmos een weerspiegeling is van de innerlijke leefwereld en de innerlijke leefwereld zich spiegelt met de kosmos is voor veel mensen nog steeds vloeken in de kerk.
Alles is meer dan de som der delen. Wat dat alles dan ook mag zijn. In ieder geval gaat het verder dan alleen maar kijken naar de ogenschijnlijk individuele elementen. Het nodigt uit om naar het grotere geheel te kijken en het te begrijpen. Het holisme stelt dat alles met elkaar verbonden is en dat er alleen volledig begrip kan ontstaan door deze onderlinge relaties te erkennen.
Wanneer dit begrepen wordt, al is het maar deels, dan wordt ook begrepen dat de mens zelf een grote verantwoordelijkheid heeft, in zijn gedrag, in zijn denken en in zijn woorden. Daarom is niets zonder gevolgen. Ieder mens heeft een vrije wil, heeft het recht zijn of haar eigen keuzes te maken. En dat betekent ook dat ieder mens de plicht heeft de gevolgen van die keuzes en die vrije wil te dragen.
Zelfstandig denken
Dat door de eeuwen heen dit principe steeds verder naar de achtergrond werd verdreven ten faveure van een Wij-weten-wel-wat-goed-voor-u-is systeem, die met harde hand is doorgevoerd, als in de heksenvervolgingen, de inquisitie, staatsbestellen, overheden, kerken, regeringen. Dit heeft er voor gezorgd dat de samenhang van alles wat is, wat was en wat zal zijn uit het oog is verloren. Waardoor eigen verantwoordelijkheid niet meer genomen werd, waardoor zelfstandig leren denken uit de leergang is gekieperd met als gevolg dat bij het minste of geringste moord en brand wordt geschreeuwd, dat smekend opgekeken wordt naar overheid, regering of kerk, met de vraag om in te grijpen.
Vrije wil en keuzevrijheid
De vrije wil, keuzevrijheid, dat wil een mens nog wel, het aanvaarden van de gevolgen daarvan daar heeft de huidige mens mens moeite mee. Waardoor chaos en disharmonie een voedingsbodem vinden. Het vervallen in een slachtofferrol omdat de gevolgen van keuzes niet geaccepteerd worden lijkt gemeengoed te zijn geworden.
Ieder mens draagt verantwoordelijkheid in zich om de samenhang der dingen, gedachten, gedrag en woorden te zien. Het daagt uit tot zelfstandig nadenken om in te zien dat keuzes die gemaakt worden consequenties hebben en dat die ook aanvaard moeten worden.
Keuzes zouden gebaseerd moeten zijn op het principe, dat wat goed is voor mij moet ook goed zijn voor de ander. Want zo kun je uit de chaos en disharmonie stappen, waardoor harmonie zich zal herstellen vanaf het moment dat verantwoordelijkheid genomen wordt. Het is de dure plicht om verder te kijken dan de oppervlakte, leer de verbanden te zien en te begrijpen tussen de verschillende aspecten van het leven.
Wat kun je zelf doen?
- Zelfreflectie: Neem de tijd om na te denken over je leven als geheel. Probeer zo objectief mogelijk te zijn en kijk naar de verbanden, naar de gevolgen, naar verantwoordelijkheid en slachtofferschap.
- Zorg voor jezelf: Niet alleen je lichamelijke gezondheid maar ook mentaal, emotioneel en spiritueel. Het hele welzijn in samenhang met elkaar. Omdat het ene gevolgen heeft voor het ander.
- Verbindingen leggen: Kijk naar, of ga op zoek naar de verbanden tussen de verschillende aspecten van je leven. Hoet wordt wat beïnvloed? Door deze verbindingen te begrijpen kun je weloverwogen keuzes maken.
Het is nodig om verder te kijken dan fundamentele analyses en om na te denken over hoe alles met elkaar verweven is. Dit kan leiden tot een diepgaand begrip van onszelf en de wereld om ons heen. Het kan helpen om evenwicht en harmonie te vinden in het leven.