Overtuigingen bepalen je realiteit

Wanneer het denken en daarmee wat we voelen ons wereldbeeld bepaalt, creëeren we onze eigen realiteit. Want hoevaak gaan we er klakkeloos vanuit dat iets is zoals het is, gebaseerd op eigen aannames? Eigenlijk altijd, althans, dat is hoe ik het zie. Ieder mens heeft diepgewortelde overtuigingen, van die gedachtes die als zo'n vaststaand feit worden ervaren dat alles wat er in het leven gebeurt, gedaan wordt, gemotiveerd is vanuit die overtuigingen. Sommige van die overtuigingen liggen aan de oppervlakte en sommige van die overtuigingen liggen dieper in het onbewuste. Hoe het ook is, het zijn de besturingssystemen van ons handelen, ons denken en voelen. Niet ieder mens is zich bewust van wat hij of zij nu echt diep van binnen vindt, voelt of denkt, maar handelt, denkt en voelt wel van daaruit. 

Overtuigingen

De meeste overtuigingen die een mens heeft zijn gestoeld op angst. Bang om buiten de boot te vallen, bang om uitgesloten te worden, bang om geraakt te worden en zo zijn er nog legio. En in de kern komen ze eigenlijk allemaal op hetzelfde neer. Ieder mens reageert daardoor ook anders, de ene zal meer 'in de aanval' in het leven staan en de ander zal veel meer in de verdediging zijn leven leven. Niet dat het allemaal zo duidelijk zichtbaar is, vaak is het gedrag van mensen subtiel en geraffineerd. Misschien zie ik het te zwart/wit, dat kan, maar eigenlijk is alles wat we om ons heen zien gebaseerd op angst. In reclames angst om de boot te missen op die onwijs goeie aanbieding, angst om buiten gesloten te worden als je daar toch zeker geen gehoor aan geeft. Je ziet het in rages, in bitcoin, het FOMO gevoel zeg maar (FOMO = Fear Of Missing Out). En dan weggezet te worden als loser, de sukkel van de groep. 

Angst voor uitsluiting

Net als propaganda, ook een vorm van reclame wat een doel dient. Er wordt een narratief geschapen wat mensen oppervlakkig een goed gevoel geeft, waarvan ze denken dat het hen helpt, waarvan de verwachting is, dan hoor ik erbij. Het is een bespelen van de gedachtengangen van mensen om ze zo ergens naar toe te leiden. Naar een logisch verhaal, verantwoord en vooral ook als je dat niet aanneemt, dan is er echt iets mis met je. 

Het is niet alleen in het grotere plaatje, ook in het dagelijks leven, in contacten met anderen, met de directe omgeving is de mens vatbaar voor de valkuil van angst. Omdat juist die diepere overtuigingen dan op gaan spelen, zeker in relaties met de mensen in de omgeving. Veelal wordt gedrag geaccepteerd die van vreemden helemaal niet geaccepteerd wordt. Dat daarmee met de regelmaat van de klok persoonlijke grenzen worden overschreden om de lieve vrede te bewaren zorgt voor een inwendig conflict. Daar zijn we ons dan wel of niet bewust van. Want  ergens voelt het niet goed, zeurt er iets waar je de vinger niet op kunt leggen. Het vraagt dan echt wel wat van een persoon om zichzelf eens goed onder de loep te nemen en zich af te vragen; wat gebeurt hier nu? 

Het meest pijnlijke is natuurlijk wanneer je dat gevoel krijgt van mensen in je directe omgeving, die bewust of onbewust dat raken wat er voor zorgt dat onbewuste overtuigingen en de daarmee samengaande angsten aangaan. Dat er misschien op een geraffineerde wijze ingespeeld wordt op wat er dieper in ons leeft. Er zijn mensen die daar meester in zijn, misschien bewust misschien onbewust, zij hebben een talent ontwikkelt wat er voor zorgt dat er iets geraakt wordt bij de ander waardoor er een reactie wordt ontlokt. En toch, als je goed kijkt of luistert zie je dat ook dat een benadering is uit angst. Een handelswijze die vanuit angst gestuurd wordt. 

Angst als motivator

En daarmee kun je je dus de vraag stellen; Is dat wat wij mensen doen allemaal gemotiveerd uit angst? Is angst de motivator van ons handelen? Want eigenlijk zie je hier ook weer een paradox. Angst als wapen en angst als verdediging. Het is makkelijk inspelen op onzekerheden van anderen, het is makkelijk om vanuit je eigen angst als eerste te vuren. Waar we dan aan voorbij lopen is dat we onszelf als het ware blokkeren. Wat er dan gebeurt is dat we in onszelf ons eigen verhaal maken. Er wordt iets in ons getriggerd wat er voor zorgt dat we een 'kloppend' verhaal gaan maken wat past bij het wereldbeeld wat we hebben, wat past bij onze diepere overtuigingen.
Dat is volkomen logisch, het is het enige 'meetinstrument' wat tot onze beschikking is. En daarmee ook ook feilbaar, want het zijn persoonlijke overtuigingen, het zijn persoonlijke ervaringen die persoonlijke reacties uitlokken en daardoor is niets objectief. Kan er ook niets objectief zijn. 

Hoevaak wordt er niet gezegd; zo heb ik het niet bedoeld. Dan kun je twee kanten op, of iemand heeft zich niet helder genoeg verwoord of iemand heeft iets opgevat wat voor de ontvanger een totaal andere betekenis heeft dan voor de zender. Dat schept verwarring, kan leiden tot ruzies, kan zelfs grote ellende veroorzaken. Het is zaak door te vragen wanneer er iets wordt gezegd wat je ten diepste raakt, in plaats van direct de hakken in het zand te zetten.